Phát hiện chuỗi núi lửa khổng lồ dài nhất hành tinh ở Australia

Kênh 14 - 16/09/2015, 14:04

Chuỗi núi lửa lục địa dài nhất thế giới được phát hiện ở Australia có tổng chiều dài lên đến 2.000 km.

Những dãy núi lửa còn hoạt động ở châu Úc còn khá ít, tuy nhiên, các chuyên gia mới đây phát hiện ra dãy núi lửa khổng lồ lớn nhất hành tinh dài 2.000km, trải dài khắp lãnh thổ Australia, từ khu vực Whitsundays ở Bắc Queensland đến gần khu vực Cosgrove ở trung tâm Victoria. Điều này đã thay đổi cái nhìn về lịch sử địa chất của đất nước này.

Lần “phát nổ” đầu tiên của dãy núi này được dự đoán là đã 33 triệu năm trước nhưng dư âm ảnh hưởng của nó lên nền biển Tasmania vẫn còn tồn tại đến tận hôm nay.

150916nuilua01-ef8dd

Chuỗi núi lửa lục địa dài nhất thế giới ở Australia.

Đa phần núi lửa trên thế giới được tạo nên ở phần giao nhau của các mảng lục địa, cụ thể là xung quanh vành đai lửa hoặc ở các sống núi giữa biển, ngoại trừ dãy núi lửa ở Hawaii được tìm nằm gọn trong một mảng lục địa.

Chùm manti được cho là gắn liền với lõi Trái đất. Khi mảng kiến tạo di chuyển, vỏ đại dương mới được hình thành và núi lửa được tạo nên ngay trên nền mảng kiến tạo ấy.

Tiến sĩ Davies còn cho biết, sự khác biệt trên bề mặt là do “sự khác nhau rõ ràng giữa độ dày của thạch quyển” trong khu vực. Ông đã chỉ ra ở Bắc Queensland, thạch quyển chỉ dày 90km, tạo cơ hội cho magma phun trào trong khi phần khác của dãy núi lửa có thạch quyển dày tới 130km khiến ngăn ngừa sự phun trào của núi lửa. Độ dày vừa phải sẽ giúp sản sinh các leucitite giàu kali.

Ở phía Nam dãy núi mới được phát hiện tồn tại những mảng núi lửa đã tắt, điều này được giải thích là do sự đối lưu edge-driven ở ranh giới giữa các phần dày và mỏng của thạch quyển. Tiến sĩ Davies nói đây là trường hợp đầu tiên ghi nhận về sự tương tác giữa một chùm manti và một đối lưu edge-driven.

150916nuilua02-ef8dd

Dãy núi lửa này được cho là dịch chuyển lên phía Bắc với tốc độ khá nhanh tới 7cm/năm. Việc di chuyển này khiến châu Úc dần nằm trên chùm manti.

Hiện giới chuyên gia chưa thấy hiện tượng phun trào nào dưới nền biển, nhưng việc xuất hiện một số trận động đất nhỏ trong khu vực khiến các nhà nghiên cứu cần phải lưu tâm nhiều hơn.

Nguồn: IFLScience, Dailymail