Câu chuyện tranh cãi xung quanh món sushi đắt nhất hành tinh
Sushi - món ăn quốc hồn quốc túy của Nhật Bản nhưng chứa nhiều tranh cãi đằng sau đó.
Nói đến ẩm thực của Nhật Bản, hẳn ai cũng nhớ ngay đến món sushi trứ danh. Từ những loại sushi có mức giá bình dân đến sushi truyền thống với hương vị thật đặc biệt, tất cả đã biến món ăn "quốc hồn quốc túy" của xứ sở Mặt trời mọc trở nên nổi tiếng trên toàn thế giới.
Nhưng có một loại sushi khiến bạn sẽ phải nhớ mãi không quên khi được nếm thử - đó là sushi cá ngừ vây xanh (bluefin tuna) - hay còn gọi là Kuro maguro.
Với mức giá có thể lên tới 65 USD/miếng (khoảng 1,5 triệu VND), Kuro maguro được xem là một trong những loại sushi đắt nhất. Nhưng đồng thời, đây cũng là một trong những món ăn gây tranh cãi nhất thế giới.
Vì sao sushi cá ngừ vây xanh lại gây tranh cãi? Hãy cùng chúng tớ tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Từ thức ăn... cho mèo biến thành món ăn thượng hạng đắt tiền
Cá ngừ vây xanh Đại Tây Dương (Pacific Bluefin tuna) là loài cá bản địa tại Tây và Đông Đại Tây Dương, cũng như Địa Trung Hải.
Đây là một trong những loài cá tương đối... khổng lồ khi con trưởng thành có thể đạt trọng lượng hơn 450kg.
Chưa kể, các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng cá ngừ vây xanh là một nguồn dinh dưỡng khổng lồ, rất có lợi cho sức khỏe.
Nhưng vào trước thập niên 1960, người dân Nhật Bản không quan tâm đến loại cá này. Họ cho rằng thịt cá khá béo, có nhiều dầu, khi nấu lên vị nhạt nhẽo nên cá ngừ vây xanh lúc đó thường được dùng để làm thức ăn cho mèo.
Tuy nhiên, kể từ khi nâng tầm thành cá ngừ sushi thì khác. Việc ăn cá ngừ tươi sống cho phép thịt cá giữ nguyên được hương vị tuyệt hảo. Và qua thời gian, cá ngừ vây xanh đã trở thành một trong những nguyên liệu đắt hàng đầu thế giới - có thời điểm lên tới 1,76 triệu USD/con (khoảng 40 tỉ VND).
... quy trình đánh bắt cá nghiêm ngặt và có phần tàn nhẫn
Một trong những điều khiến cá ngừ vây xanh trở thành món ăn thượng hạng với mức giá đắt khủng khiếp đến từ quy trình đánh bắt, chế biến đặc biệt nghiêm ngặt.
Đầu tiên, tất cả những con cá đánh bắt lên đều bị giết một cách nhanh chóng. Vì sao ư? Vì nếu để cho cá quẫy quá mạnh, quá trình trao đổi sinh hóa bên trong cơ thể cá sẽ xảy ra, dẫn đến chuyện chất lượng thịt cá ngừ giảm đi.
Đó cũng là lý do khiến hàng chục nghìn tấn cá ngừ tại Việt Nam xuất khẩu sang Nhật, chỉ có một số ít là đủ tiêu chuẩn để làm sushi, vì ngư dân thường dùng chày gỗ để đập chết cá.
Để "xử lý" cá nhanh, các ngư dân sẽ dùng dao hoặc móc thọc thẳng vào não, khiến cá chết ngay tức thì.
Sau đó cá sẽ bị mổ bụng, moi ruột, hoặc các ngư dân sẽ để nguyên cả con cá tươi vào trong hầm đá lạnh. Đây chính là phương pháp bảo quản phổ biến nhất.
Loại đá sử dụng để ướp cá cũng phải là đá "sạch". "Sạch" ở đây không có nghĩa là như nước tinh khiết, mà không được phép chứa các tạp chất làm thay đổi mùi vị của cá.
Cá cũng không được phép ở trong hầm lạnh quá 10 ngày. Hầu hết cá ngừ vây xanh đánh bắt sẽ được tập kết 3 khu chợ chính, trong đó nổi tiếng nhất là chợ Tsukiji - trung tâm giao dịch cá ngừ vây xanh lớn nhất thế giới.
Khu chợ Tsukiji - chợ hải sản nổi tiếng nhất Nhật Bản
Tại đây, những con cá ngừ đã bị cắt đuôi, mổ bụng được đem đấu giá. Trọng lượng và xuất xứ của cá cũng được viết thẳng lên thân bằng mực đỏ.
Từ đây, cá sẽ được chuyển thẳng tới các nhà hàng sushi tại Nhật Bản - nơi các đầu bếp cần những kỹ năng tinh tế để xử lý cá một cách chuyên nghiệp nhất.
Cá ngừ thường được xẻ làm 4 phần như thế này
Đó là những miếng cá được sử dụng để chế biến sushi.
Các đầu bếp cần những kỹ năng rất tinh tế để xử lý cá.
Thịt cá ngừ được chia làm ba loại, lưng, lườn và bụng. Những miếng sushi làm từ thịt bụng bao giờ cũng có giá đắt nhất, trong đó đã từng có trường hợp một suất sushi cá ngừ có giá lên tới $375 (gần 8 triệu đồng).
... đến lý do thực sự biến cá ngừ thành nguyên liệu triệu đô
Dù quy trình chế biến và đánh bắt rất nghiêm ngặt, nhưng lý do thực sự khiến cá ngừ vây xanh trở thành "của hiếm" là vì... lòng tham của con người.
Thực tế, có rất nhiều quốc gia tham gia đánh bắt cá ngừ vây xanh, nhưng Nhật Bản là nơi tiêu thụ tới 90% số lượng cá trên toàn thế giới.
Với nhu cầu ngày càng tăng, cá ngừ vây xanh đã trở thành mục tiêu chính cho các chuyến đánh bắt xa bờ của ngư dân, và rồi dần dần trữ lượng cá toàn cầu đã giảm xuống chỉ còn 10%. Tất nhiên, trữ lượng giảm nên giá của cá ngừ tăng phi mã.
Rồi khi trữ lượng cá giảm xuống, ngư dân tiếp tục khai thác cả những con cá bé hơn - những cá thể chưa đạt độ tuổi sinh sản.
Nếu như trước kia, việc cá ngừ có thể đạt 450kg là chuyện bình thường thì nay những con cá ngừ kích thước nhỏ chưa đến 50kg lại được bán khá nhiều.
Chính vì thế, những chú cá to lớn đã trở thành của hiếm, được bán đấu giá lên tới hàng chục, hàng trăm ngàn, thậm chí hàng triệu đô la.
Chú cá nặng 221kg được đấu giá tới 1,76 triệu USD (khoảng 40 tỉ VNĐ)
Và những tranh cãi xung quanh đó
Không thể phủ nhận sự thật là sushi cá ngừ là một món ăn thượng hạng, với mức giá cực kỳ đắt đỏ và nhận được sự ủng hộ của rất nhiều nhà ẩm thực trên thế giới. Tuy nhiên, hiện nay số lượng cá ngừ đang vượt quá mức báo động đỏ, thậm chí là sắp bị tuyệt chủng.
Nhiều quốc gia đã hạn chế, hoặc cấm hoàn toàn việc săn bắt cá ngừ, nhưng vẫn không thể ngăn được ngư dân đánh bắt trộm loại cá này.
Chính vì thế, các nhà động vật học đã và đang ra sức kêu gọi người tiêu dùng trên toàn thế giới từ chối gọi loại sushi này. Lý do cũng đơn giản phải không - khi nhu cầu không còn, các nhà hàng chẳng còn lý do để mua loại cá này nữa, và cũng chẳng còn ai muốn đánh bắt chúng.
Ngoài ra, một số công ty đang đề ra giải pháp xây dựng mô hình nuôi cá ngừ, và hiện đang có một số kết quả khả quan.
Nguồn: Daily Mail, Daily Meal, The Atlantic, NPR, The Guardian
Video được xem nhiều nhất
