Tom Cruise: 35 năm vẫn ‘chạy’ tốt

Ngay trước giờ Jack Reacher: Never Go Back (2016) khởi chiếu, trên mạng Internet lại lan truyền đoạn phim tổng hợp gần 20 phút những lần Tom Cruise… chạy trên màn ảnh.

Khởi nghiệp diễn xuất từ năm 1981, tài tử 54 tuổi đã trải qua tổng cộng 35 năm với đầy đủ những dư vị ngọt đắng của một ngôi sao.

Khi Edge of Tomorrow của Tom Cruise ra rạp mùa hè năm 2014, nó bất ngờ bị đánh bại tại Bắc Mỹ bởi tác phẩm lãng mạn dành cho tuổi teen The Fault in Our Stars.

Nhưng tác phẩm vẫn nhận được rất nhiều lời khen từ giới phê bình, và họ chỉ ra rằng bộ phim được thực hiện dựa trên nguyên tác văn học All You Need is Kill của Nhật Bản chính là ẩn dụ cho sự nghiệp của tài tử.

Nhân vật Bill Cage trong Edge of Tomorrow không khác nào hình ảnh ẩn dụ cho toàn bộ sự nghiệp của Tom Cruise. Ảnh: Warner Bros.

“Bạn không thể giết chết Tom Cruise. Anh ấy sẽ tiếp tục quay lại”, nhà phê bình nổi tiếng Richard Roeper viết. Trong phim, Cruise sắm vai trung tá Bill Cage trong cuộc chiến với người ngoài hành tinh, nơi anh mỗi lần bỏ mạng đều quay lại xuất phát điểm là đêm trước khi lần đầu ra trận.

Gần như không biết đến thất bại tại phòng vé

Tom Cruise gần như là ngôi sao vĩ đại nhất mà Hollywood từng sản sinh, khi anh thu hút khán giả tới rạp ngay từ buổi đầu sự nghiệp. Khi mới còn rất trẻ, anh đã có trong tay gần như tất cả bằng hàng loạt tác phẩm ăn khách và chất lượng như Risky Business (1983), Top Gun (1986), Rain Man (1988), Born on the Fourth of July (1989)…

Ngay cả với những tác phẩm thuộc dạng khó xem sau này, Tom Cruise cũng có thể biến nó thành dạng “phổ thông”. Như trường hợp của Eyes Wide Shut (1999), tác phẩm nghệ thuật mang nặng yếu tố phòng the có sự góp mặt của anh cùng người vợ khi ấy là Nicole Kidman, thu 21 triệu USD từ 2.411 cụm rạp Bắc Mỹ chỉ sau ba ngày.

Hay như Vanilla Sky (2001), bộ phim giả tưởng có nội dung mơ hồ và cấu trúc phá vỡ nguyên tắc thông thường. Nhưng nhờ Tom Cruise, nó vẫn kiếm được tới 25 triệu USD từ 2.742 cụm rạp Bắc Mỹ chỉ sau ba ngày.

Trước năm 2005, vị thế ngôi sao của Tom Cruise là điều không ai có thể chối cãi. Các bộ phim có anh tham gia, từ nghệ thuật cho tới thị trường, đều ăn khách đến kỳ lạ. Ảnh: AP.

Gần như không có ngôi sao trẻ nào sở hữu khả năng thu hút khán giả tới rạp với những dự án nghệ thuật kiểu này ở thời điểm hiện tại.

Lấy ví dụ như trường hợp của Daniel Radcliffe, người được cả thế giới biết tới sau loạt phim Harry Potter. Tài tử người Anh tìm đủ mọi cách để thoát ra khỏi cái bóng của thế giới phù thủy, mà điển hình như với dự án nghệ thuật Horns. Nhưng bộ phim năm 2014 rốt cuộc chỉ thu được hơn 100.000 USD khi phát hành dưới diện hạn chế.

Vấn đề ở đây chính là lòng tin mà các studio dành cho ngôi sao. Tất cả các bộ phim mà Tom Cruise tham gia kể từ A Few Good Men (1992) đều có mặt tại ít nhất 2.000 cụm rạp Bắc Mỹ khi ra mắt, ngoại trừ phim nghệ thuật Magnolia (1999). Nhưng trường hợp đặc biệt ấy lại là một trong ba lần Tom Cruise nhận được đề cử diễn xuất từ Oscar.

Không phải bộ phim nào của Tom Cruise cũng đặc sắc và tên tuổi anh đã bị hủy hoại nghiêm trọng trong thập niên đầu tiên của thế kỷ XXI. Nhưng điều đó cũng không thể khiến những Knight & Day (2010), Mission: Impossible: Ghost Protocol, Jack Reacher (2012), Oblivion (2013) và Edge of Tomorrow thu dưới 200 triệu USD toàn cầu.

Điều kỳ lạ hơn nữa là kể từ năm 1983, chỉ duy nhất Rock of Ages (2012) là bộ phim có Tom Cruise góp mặt mà không thể thu hồi vốn đầu tư. Các tác phẩm khác dù gặp khen chê nhiều chiều rốt cuộc vẫn khiến nhà sản xuất hài lòng.

“Vết đen” năm 2005

Liệu điều gì đã khiến người ta có thành kiến với Tom Cruise trong khoảng hơn 10 năm qua? Câu trả lời chính là lần anh xuất hiện trong chương trình đối thoại The Oprah Winfrey Show hồi tháng 5/2005.

Với bộ đồ đen lịch lãm, tài tử gây bão khi nhảy tưng tưng trên ghế trường quay, tay đấm vào không khí, la hét về tình yêu mà mình dành cho Katie Holmes.

Đó là thời điểm Internet bắt đầu lên ngôi và các trang tin tức nhặt nhạnh về đời tư như Perez Hilton, The Huffington Post hay TMZ ra đời. Cộng thêm chiếc điện thoại thông minh và mạng xã hội YouTube, sự nghiệp của một diễn viên có thể bị “tàn phá” chỉ sau một đêm ngắn ngủi.

"Vết đen" của Tom Cruise hồi tháng 5/2005 là kết quả đến từ nhiều yếu tố, với "công" không nhỏ của Internet và báo chí lá cải. Ảnh: The Oprah Winfrey Show.

Trên thực tế, Tom Cruise là người khá kín tiếng ở ngoài đời thực, như đám cưới của anh và Nicole Kidman vào năm 1990 cho đến giờ vẫn được coi là “bí mật được giữ kín nhất tại Hollywood”. Khi tham gia giáo phái Scientology, anh thuê Pat Kingsley - một chuyên viên truyền thông có tính cách rắn như thép - về làm quản lý.

Khi ấy, truyền thông nước Mỹ là một con rắn tám đầu: tập đoàn American Media sở hữu The National Enquirer, National Examiner, The Globe, The Star và The Sun; tập đoàn Time sở hữu tạp chí People và Entertainment Weekly; còn US Weekly thì thuộc về công ty Wenner Media.

Kingsley chỉ cần dăm ba cuộc điện thoại là có thể dập tắt mọi tin đồn và thông tin xấu về thân chủ.

Nhưng Internet lại là con rắn có vô số đầu mà Britney Spears, Lindsay Lohan hay Paris Hilton chính là những bài học nhãn tiền. Các website lá cải dạng TMZ liên tục ra đời và khiến chiến lược mà Pat Kingsley dành cho Tom Cruise dần trở nên vô dụng.

Bà đã bỏ ra 15 năm để che chắn cho ngôi sao trước cơn bão câu hỏi về giáo phái Scientology, nhưng anh lại cố gắng tuyên truyền nó trong chuyến quảng bá bộ phim The Last Samurai (2003).

Sự kiện khiến hai người quyết định chia tay, và Tom Cruise đưa người chị em trong giáo phái là Lee Anne DeVette lên thay thế Kingsley. Nhưng dù là người mới hay người cũ, họ cũng không thể nào ngăn chặn cơn bão trên mạng Internet.

Trở lại chương trình The Oprah Winfrey Show, đó là buổi trò chuyện dài 43 phút trong trường quay chật cứng 300 người. Tom Cruise sẵn sàng tương tác với khán giả, mở lòng về chuyện tình cảm. Đây là lần hiếm hoi nam diễn viên thực hiện phỏng vấn trên truyền hình mà không kiểm tra trước câu hỏi.

Hơn 20 năm sự nghiệp của Tom Cruise dường như tiêu tan chỉ sau đúng một buổi trò chuyện trên sóng truyền hình. Ảnh: Outnow.

Nhưng đoạn video Tom Cruise Kills Oprah dài vỏn vẹn 15 giây cắt ghép đã thay đổi tất cả. Người ta chỉ biết anh nhảy chồm chồm trên chiếc ghế sofa, khiến Oprah Winfrey sợ hãi, chứ không biết chính nữ MC là người gợi ý Tom Cruise đứng lên ghế.

Nó đem đến cho người ta hình dung rằng Tom Cruise thật trẻ con, còn các tờ báo lá cải thì khuếch đại và khiến sự việc càng trở nên tồi tệ. Truyền thông chính thống không còn bị Pat Kingsley đe dọa cũng vào cuộc và tham gia vào dòng chảy giật gân rằng: Tom Cruise phát điên vì Scientology rồi!

Hơn 20 năm trời “kiếm củi”, Tom Cruise dường như đã “thiêu” chỉ trong chưa đầy nửa giờ bởi muốn mở lòng hơn với công chúng.

Sự việc tồi tệ đến nỗi ê-kíp của War of the Worlds quyết định giảm khai thác gương mặt của anh trong suốt quá trình quảng bá cho bom tấn mùa hè 2005, còn báo chí thì thi nhau dự đoán tác phẩm sẽ thảm bại ra sao. Nhưng ngay cả khi bộ phim khoa học viễn tưởng thu gần 600 triệu USD, Tom Cruise vẫn không thể thoát khỏi vòng xoáy chỉ trích.

Để đáp lại, anh chỉ im lặng tập trung cho Mission: Impossible III (2006), kết hôn với Katie Holmes và có con. Giống như trong các bộ phim của mình, anh vẫn “chạy” ngoài đời thực, nhưng Hollywood như bị thuyết phục rằng anh là kẻ cuồng giáo đến mất phương hướng.

Đỉnh điểm chính là việc Sumner Redstone - chủ hãng phim Paramount - quyết định thôi hợp tác với Tom Cruise sau 14 năm gắn bó.

Liệu ai sẽ là Tom Cruise tiếp theo?

Nhưng quả là “bạn không thể giết chết Tom Cruise”. Anh cố gắng lấy lại vị thế, dù vẫn thường xuyên bị người ta “ném đá”, nhất là sau khi ly hôn với Katie Holmes năm 2012 và có nhiều phát ngôn ủng hộ giáo phái Scientology.

Sau thành công của Mission: Impossible - Ghost Protocol (2011), tài tử nhận ra rằng người ta vẫn còn yêu thích hình mẫu người hùng hành động cổ điển do anh thể hiện.

Tom Cruise hiện tập trung đóng phim hành động, thể loại dễ hút khách tới rạp, khi tuổi tác vẫn còn cho phép. Ảnh: Paramount.

 

Bởi thế mà các dự án hành động liên tục được anh thực hiện, mà mới nhất chính là Jack Reacher: Never Go Back (2016) và tới đây là Mission: Impossible 6. Cũng giống như Bill Cage ở Edge of Tomorrow, Tom Cruise vẫn đang nhẫn nại lấy lại hình ảnh trong mắt khán giả qua từng dự án mới.

Lúc này, anh còn tham gia dự án The Mummy (2017) - tác phẩm mở đầu cho thế giới phim quái vật kinh điển mà Universal ấp ủ. Họ so sánh nhân vật của Tom Cruise giống như Iron Man trong vũ trụ phim siêu anh hùng của Marvel Studios và Disney, khi anh sẽ là chất xúc tác quan trọng cho toàn bộ chuỗi phim.

Điểm cốt yếu làm nên sức hút cho Tom Cruise, xét cho cùng, vẫn là khả năng thực sự. Trước “vết đen” năm 2005, anh luôn chọn được cho mình dự án hoàn hảo, từ chỗ là anh hùng như trong Minority Report (2002) cho đến vai phản diện như ở Collateral (2004). Khi ấy, Tom Cruise trên màn ảnh luôn toát ra vẻ dễ mến dù cho anh sắm vai nào đi chăng nữa.

Còn sau năm 2005, anh buộc phải khiến người ta để ý bằng một số “chiêu trò” nhất định. Như ở loạt Mission: Impossible, mỗi lần có tập phim mới, công chúng lại tò mò chờ xem Tom Cruise sẽ mạo hiểm làm điều gì, như nhịn thở dưới nước hơn 5 phút, hay đu theo máy bay ở độ cao 1.500 m…

Trên thực tế, ngôi sao điện ảnh một phần là sản phẩm đến từ các studio. Giả sử TriStar không chọn Tom Cruise cho Jerry Maguire (1996) và tài tử cứ bám lấy dòng phim hành động vào cuối thế kỷ XX, anh chưa chắc đã trở thành một ngôi sao có sức sống dai dẳng đến thế.

Và cho đến giờ, các studio vẫn chưa thể nào cho ra đời một “Tom Cruise tiếp theo”, ngay cả trong thời đại kỹ thuật số.