Cộng đồng chuyển giới Việt được phép làm gì khi quyền mới được thông qua
Được chuyển đổi giới tính, được phép phẫu thuật tại Việt Nam, được phép thay đổi giới tính trên giấy tờ... sẽ là những quyền lợi cụ thể của người chuyển giới.
Sáng ngày 24/11, Quốc hội đã thông qua quyền chuyển đối giới tính. Cụ thể, điều 37 - Chuyển đổi giới tính của Bộ luật Dân sự mới quy định: “Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Cá nhân đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch; có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi theo quy định của Bộ luật này và luật khác có liên quan'.
Thông tin quyền chuyển giới được thông qua khiến đông đảo cộng đồng LGBT Việt hân hoan ăn mừng và xem đây là một ngày trọng đại. Tuy nhiên, không ít bạn trẻ vẫn tỏ ra băn khoăn: quyền chuyển đổi giới tính sẽ giúp cho người chuyển giới có những quyền lợi cụ thể nào?
Ngày 24/11 được cộng đồng chuyển giới Việt xem như ngày lịch sử. |
Trò chuyện với iOne, anh Lương Thế Huy, cán bộ Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường iSEE phân tích, người chuyển giới Việt sẽ được hưởng khá nhiều quyền lợi sau khi quyền chuyển giới được thông qua.
Được chuyển đổi giới tính
Theo anh Lương Thế Huy, Bộ luật Dân sự mới có hai điều riêng biệt: Xác định lại giới tính (Điều 36) và Chuyển đổi giới tính (Điều 37). Xác định lại giới tính áp dụng với người sinh ra không rõ ràng là nam hay nữ, còn chuyển đổi giới tính áp dụng với những ai có nhu cầu thay đổi giới tính bẩm sinh của mình. Như vậy, về cơ bản thì những ai có nhu cầu đều có thể thực hiện chuyển đổi giới tính.
Được phép phẫu thuật tại Việt Nam
Việc phẫu thuật chuyển giới trước nay bị cấm tại Việt Nam, nên người chuyển giới phải sang Thái Lan hay các nước khác để phẫu thuật. Với quy định mới, “việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật” có nghĩa là công dân có quyền chuyển đổi giới tính tại Việt Nam.
Được phép thay đổi giới tính trên giấy tờ
Trước đây, cho dù đã phẫu thuật chuyển giới ở nước ngoài, thì bạn cũng không thể thay đổi giới tính trên giấy tờ. Với quy định mới, “cá nhân đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch” có nghĩa là sau khi phẫu thuật, người chuyển giới có thể đăng ký thay đổi tên gọi, giới tính.
Được phép kết hôn với người yêu mà trên giấy tờ bây giờ là người khác giới
Hiện tại, vì không thể thay đổi giới tính trên giấy tờ mà người chuyển giới và người yêu của họ thường sẽ được pháp luật coi là hai người cùng giới tính, do vậy không thể kết hôn với nhau. Với quy định mới, “Cá nhân đã chuyển đổi giới tính […] có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi”, nghĩa là họ sẽ có các quyền, nghĩa vụ theo đúng như giới tính mới, bao gồm quyền kết hôn với người khác giới.
Ngoài những lợi ích trên, vẫn còn một số hạn chế đối với người chuyển giới khi quyền chuyển giới được thông qua. Chẳng hạn:
Không được thay đổi giới tính trên giấy tờ nếu chưa phẫu thuật chuyển giới
Theo quy định mới, việc đăng ký thay đổi giấy tờ hộ tịch chỉ áp dụng với người đã chuyển đổi giới tính. Xu hướng trên thế giới là thay đổi giới tính giấy tờ không phụ thuộc vào việc phẫu thuật hay chưa.
Chưa thể phẫu thuật hoặc thay đổi giới tính trên giấy tờ ngay bây giờ
Bộ luật Dân sự mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2017 (tức là hơn 12 tháng nữa). Quãng thời gian này là để chuẩn bị trước khi chính thức thống nhất áp dụng, vì đây là một Bộ luật đồ sộ, nhiều nội dung. Từ giờ cho tới 31/12/2016 thì Bộ luật Dân sự hiện hành năm 2005 vẫn sẽ có hiệu lực.
Không được phép kết hôn cùng giới
Bộ luật Dân sự chỉ quy định chung về chế độ hôn nhân gia đình. Các quy định chi tiết nằm ở trong Luật Hôn nhân và gia đình. Năm 2014, Việt Nam đã thông qua Luật HN&GĐ mới, theo đó thì hôn nhân cùng giới không còn bất hợp pháp, nhưng cũng chưa được thừa nhận và thực thi.
Thay đổi luật cho nhưng có thay đổi về nhận thức? Bạn Huỳnh Trí Viễn, một trong những người chuyển giới nữ thành nam (transguy) đi đầu phong trào vì LGBT tại TP HCM cho biết: "Một cuộc sống mới sẽ bắt đầu cho mình và tất cả những người chuyển giới. Bạn bè của mình, những người chuyển giới không dám công khai vì sự kì thị nặng nề sẽ có cơ hội lần đầu tiên được bước ra ánh sáng, lần đầu tiên được là chính mình… Sẽ không còn sống chui lủi, sẽ không bị khinh bỉ khi đi xin việc, sẽ không còn học sinh nào bị đuổi học, bị lăng mạ." "Thay đổi luật nhưng liệu có thay đổi được nhận thức của xã hội. Điều tốt đẹp chỉ mới bắt đầu, và cuộc đấu tranh vẫn sẽ tiếp tục", Viễn tâm sự. |
Mai Mai
Video được xem nhiều nhất