7 trăn trở của người chuyển giới Việt về điều luật chuyển đổi giới tính
Luật chuyển đổi giới tính đã được thông qua nhưng rất nhiều người chưa thực sự hiểu rõ về điều luật này.
Ngày 24/11, Quốc hội đã thông qua quyền chuyển đối giới tính. Cụ thể, điều 37 - Chuyển đổi giới tính của Bộ luật Dân sự mới quy định: “Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Cá nhân đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch; có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi theo quy định của Bộ luật này và luật khác có liên quan'.
Cộng đồng LBGT Việt vui mừng vì cuối cùng việc hợp pháp hóa chuyển giới đã được công nhận. Thế nhưng đằng sau đó vẫn cò khá nhiều nỗi lo, trăn trở của người chuyển giới. Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE - chuyên nghiên cứu và theo sát các hoạt động của LBGT Việt) đã tập hợp nhiều câu hỏi của các bạn chuyển giới và đưa ra những câu trả lời cụ thể dựa trên điều luật ban hành.
- Những ai được chuyển đổi giới tính?
- Bộ luật Dân sự mới có hai điều riêng biệt: Xác định lại giới tính (Điều 36) và Chuyển đổi giới tính (Điều 37). Xác định lại giới tính áp dụng với người sinh ra không rõ ràng là nam hay nữ, còn chuyển đổi giới tính áp dụng với những ai có nhu cầu thay đổi giới tính bẩm sinh của mình. Như vậy, về cơ bản thì những ai có nhu cầu đều có thể thực hiện chuyển đổi giới tính.
- Chưa phẫu thuật chuyển giới, có thể thay đổi giới tính trên giấy tờ không?
Theo quy định mới, nếu chưa phẫu thuật chuyển giới sẽ không thể thay đổi giới tính trên giấy tờ, việc thay đổi giấy tờ hộ tịch chỉ áp dụng với người đã chuyển đổi giới tính. Trong khi đó, trên thế giới là thay đổi giới tính giấy tờ không phụ thuộc vào việc phẫu thuật hay chưa.
 |
|
Nếu chưa phẫu thuật chuyển giới, chưa được quyền thay đổi giới tính trên giấy tờ. Ảnh: iSee. |
- Chỉ phẫu thuật một phần (ngực, sử dụng hoóc môn) liệu có thể thay đổi giới tính trên giấy tờ?
Theo quy định mới, chưa định nghĩa rõ thế nào thì được công nhận là "đã chuyển đổi giới tính", toàn phần hay một phần. Bộ luật thường chỉ quy định khái quát và có các văn bản hướng dẫn thi hành chi tiết. Xu hướng trên thế giới là chỉ cần giấy xác nhận tâm lý về giới tính và sử dụng hoóc-môn liên tục ít nhất 12 tháng là có thể thay đổi giới tính trên giấy tờ. Đây là sẽ công việc mà cộng đồng LBGT sẽ tiếp tục vận động và cung cấp thông tin cho các nhà làm luật trong tương lai.
- Ngày 1/1/2017 có thể phẫu thuật chuyển giới và thay đổi giới tính trên giấy tờ?
- Có thể. Vì quy định mới ghi “Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật”, đồng nghĩa sẽ phải có một Luật về chuyển đổi giới tính ban hành cụ thể hóa các điều kiện, trình tự, thủ tục, hoặc các văn bản hướng dẫn thi hành. Thời điểm chính thức mà người chuyển giới có thể thực hiện quyền của mình sẽ được quy định trong luật chuyên ngành đó.
Người chuyển giới đã được thừa nhận quyền, và mục tiêu là sẽ không để quyền này bị “treo". Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cũng đã phát biểu sau khi thông qua Bộ luật: "Tháng 7-2016 tới, Quốc hội khoá XIV sẽ họp bàn về chương trình xây dựng pháp luật. Chắc chắn nếu Bộ chuyên ngành không đề xuất, Bộ Tư pháp cũng sẽ đề xuất xây dựng Luật về chuyển đổi giới tính".
- Cơ sở y tế ở Việt Nam có đủ khả năng thực hiện phẫu thuật chuyển giới không?
- Có. Hội Phẫu thuật Nhi Việt Nam từng khẳng định Việt Nam có đủ khả năng tiến hành phẫu thuật chuyển giới. Và thực tế đã và đang phẫu thuật cho các trường hợp có giới tính bẩm sinh không rõ ràng nam hay nữ.
- Kết hôn cùng giới có được phép không?
- Không. Bộ luật Dân sự chỉ quy định chung về chế độ hôn nhân gia đình. Các quy định chi tiết nằm ở trong Luật Hôn nhân và gia đình. Năm 2014, Việt Nam đã thông qua Luật HN&GĐ mới, theo đó thì hôn nhân cùng giới không còn bất hợp pháp, nhưng cũng chưa được thừa nhận và thực thi. Cộng đồng LBGT tiếp tục vận động cho hôn nhân cùng giới trong tương lai.
 |
|
Kết hôn cùng giới không được phép, nhưng nếu như người chuyển giới phẫu thuật và thay đổi giới tính trên giấy tờ, điều này sẽ được chấp nhận. |
- Nếu đã phẫu thuật và thay đổi giới tính trên giấy tờ, việc kết hôn với người yêu mà trên giấy tờ bây giờ là người khác giới có được không?
- Có. Hiện tại, vì không thể thay đổi giới tính trên giấy tờ mà người chuyển giới và người yêu của họ thường sẽ được pháp luật coi là hai người cùng giới tính, do vậy không thể kết hôn với nhau. Với quy định mới, “Cá nhân đã chuyển đổi giới tính […] có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi”, nghĩa là họ sẽ có các quyền, nghĩa vụ theo đúng như giới tính mới, bao gồm quyền kết hôn với người khác giới.
MinT
Video được xem nhiều nhất
