Ngọa hổ tàng long: 15 năm bộ phim châu Á đại náo Hollywood

8showbiz - 10/07/2015, 15:40

Chinh phục thành công thị trường Mỹ, Ngọa hổ tàng long đã tạo nên bàn đạp cho đạo diễn Lý An và ê-kíp tiến công vào Hollywood

Ra mắt vào năm 2000, Crouching Tiger, Hidden Dragon (Ngọa hổ tàng long) đã trở thành hiện tượng của điện ảnh thế giới khi lần đầu tiên thể loại phim võ thuật xuất phát từ Trung Hoa đã được đông đảo khán giả và giới phê bình toàn cầu đón nhận.

Phim không chỉ thắng lớn ở các phòng vé mà còn gây bất ngờ khi được đề cử tới 10 giải Oscar và sau đó chiến thắng ở 4 hạng mục, gồm cả hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất.

Tính đến nay, Ngọa hổ tàng long vẫn giữ kỷ lục là bộ phim nói tiếng nước ngoài nhận nhiều đề cử Oscar nhất (10). Đây cũng là phim võ thuật đầu tiên được để cử Oscar Phim hay nhất

ÂN OÁN GIANG HỒ VÀ CÂU CHUYỆN TÌNH PHỨC TẠP

Tên phim cũng là một thành ngữ nổi tiếng của Trung Quốc, giải nghĩa ra là “hổ nằm rồng núp”, chỉ tài năng tiềm ẩn chưa từng được phát hiện hay không muốn phát lộ. Khán giả xem phim có thể tự đúc rút cho mình đâu là hổ, đâu là rồng trong câu chuyện về cuộc tranh giành thanh Lục Mệnh kiếm với 400 năm tung hoành trên giang hồ. Vì muốn lui về ở ẩn, Lý Mộ Bạch (Châu Nhuận Phát), một cao thủ phái Võ Đang có thể xem là thiên hạ vô địch lúc bấy giờ, định mang thanh Lục Mệnh kiếm tặng cho Tề lão gia ở kinh thành. Tuy nhiên, thanh kiếm quý đã bị Ngọc Kiều Long (Chương Tử Di) đánh cắp.

Ngọc Kiều Long vốn là một tiểu thư con nhà quyền quý nhưng mặt khác cũng là truyền nhân bí mật của ác nữ là Bạch Nhãn Hồ Ly (Trịnh Phối Phối). Bạch Nhãn Hồ Ly cũng chính là kẻ thù không đội trời chung của Lý Mộ Bạch. Ác nữ này vì muốn ăn cắp bí kíp võ công mà đã giết sư phụ của Lý Mộ Bạch. Mụ ta cũng luôn luôn khao khát có được thanh Lục Mệnh kiếm, hết lòng đào tạo học trò cũng vì mục đích ấy.

Ngọa hổ tàng long là bộ phim đưa Chương Tử Di có xuất thân là một diễn viên múa lên đẳng cấp minh tinh thế giới. Điều thú vị là võ thuật Chương Tử Di sử dụng trong Ngọa hổ tàng long đã được cô biến tấu từ những động tác múa

Tuy nhiên, Ngọa hổ tàng long không chỉ đơn thuần kể câu chuyện về cuộc tranh giành thanh kiếm quý. Nó còn khắc họa mối tình sâu sắc và đau đớn của Lý Mộ Bạch và thiếu phụ Du Tiểu Liên (Dương Tử Quỳnh), giữa Ngọc Kiều Long khao khát đời sống tự do và gã giang hồ La Tiểu Hổ (Trương Chấn). Họ là những người yêu nhau một cách tha thiết, có thể sẵn sàng chết vì nhau nhưng lại không thể gần nhau vì bị ngăn cách bởi những định kiến xã hội.

Mỗi nhân vật trong phim rất khó phân định chính tà, đều hành động trượng nghĩa vì mục đích có thể lý giải và thông cảm. Ngọc Kiều Long vì sư phụ lấy trộm thanh kiếm, sau đó vì gia đình mà đem trả. Nàng yêu tên sơn tặc La Tiểu Hổ, nhưng lại là nữ nhi cần theo sắp đặt của gia đình. Lý Mộ Bạch nhìn thấy tài năng và nghĩa khí của Kiều Long, muốn nhận làm đệ tử nhưng cô không thể chấp nhận vì là học trò của Bạch Nhãn Hồ Ly, kẻ thù giết thầy của Lý Mộ Bạch.

Cả 4 nhân vật chính trong Ngọa hổ tàng long đều gặp khó khăn khi thoại tiếng phổ thông: Châu Nhuận phát giọng Quảng, Dương Tử Quỳnh giọng Mã Lai, Trương Trấn giọng Đài Loan và chỉ Chương Tử Di là giọng Bắc Kinh

MANG ĐẾN SẮC THÁI MỚI CHO PHIM VÕ HIỆP

Ngọa hổ tàng long là một bộ phim võ hiệp lấy người phụ nữ làm trung tâm. Nơi ấy, những cô gái xuất thân quyền quý như Ngọc Kiều Long chối bỏ đời sống xa hoa với cuộc hôn nhân sắp đặt, bí mật học võ công và quyết tâm thực hiện sứ mệnh của mình. Đó cũng là lựa chọn giữ mình nhưng vẫn trọng tình của Du Tú Liên. Nữ nhi trong phim không chỉ là hồng nhan tri kỷ của anh hùng hào kiệt mà chính họ là những nữ anh hùng, tự lựa chọn con đường mưu cầu hạnh phúc.

Dương Tử Quỳnh (vai Du Tú Liên) đã gặp tai nạn chấn thương dây chằng đầu gối khi đóng Ngọa hổ tàng long. Cô phải bay ngay qua Mỹ để chữa trị và quay về đoàn phim tiếp tục đóng những cảnh quay không hành động cho đến khi vết thương khỏi hẳn

Tính hành động trong phim không giống như trong những phim võ hiệp Hồng Kông trước đó vốn tập trung vào tốc độ, kịch tính hành động. Đạo diễn Lý An cùng với những cộng sự của mình đã tạo nên một bộ phim võ thuật có những chuyển động và năng lượng khác với những bộ phim cùng thể loại, thậm chí là sự cách điệu với những màn hành động bay bổng, trau chuốt như múa ba-lê!

10 phút đầu phim hành động thường sẽ không có cảnh hành động dồn dập nhưng Lý An đã không dùng điều đó. Ông cùng chỉ đạo võ thuật Viên Hòa Bình kiến tạo 1 loạt cảnh là sự pha trộn của nhiều yếu tố phức tạp như tình cảm lãng mạn, mưu đồ đen tối và những màn hành động đầy phá cách cùng sự giác ngộ về tình yêu, sự lựa chọn.

Xem các cảnh võ thuật của phim, sẽ thấy bóng dáng của các màn nhào lộn bay bổng được làm chậm lại hơi hướng The Matrix. Đạo diễn đã tìm ra cách thể hiện sao cho mỗi cảnh hành động đầy chất thơ, mang lại hứng khởi cho người xem.

Viên Hòa Bình là người thực hiện nhiều bộ phim hành động võ thuật cho điện ảnh Hollywood và Hoa ngữ như Matrix, Kill Bill, Kung Fu Hustle… Ông cũng chính là tổng đạo diễn của Ngọa hổ tàng long phần 2

Cảnh hành động đáng nhớ của phim chính là khi Du Tiểu Liên truy bắt Ngọc Kiều Long. Cùng là nữ nhi nhưng nếu Du Tiểu Liên nội công thâm hậu, chiêu thức rõ ràng, dứt khoát thì Ngọc Kiều Long lại mạnh về khinh công, chỉ một cái bật nhẹ đã bay lên nóc nhà. Sự xuất hiện của sư phụ Bạch Nhãn Hồ Ly đến giải cứu Ngọc Kiều Long càng lý giải cho sự uyển chuyển, tinh quái của cô gái này từ đâu. Màn đấu võ và hòa quyện tình yêu của Kiều Long và Tiểu Hổ lại là sự phối hợp vờn giữa giữa cương và nhu. Phong cách của Lý Mộ Bạch là đĩnh đạc, uy nghiêm đối lập với sự xốc nổi có phần ngông cuồng của Kiều Long.

Cảnh hành động của Ngọa hổ tàng long luôn đẹp và đầy sự phá cách

Trong thực tế, chính vì sự độc đáo này mà bộ phim ban đầu không được khán giả Trung Quốc đón nhận vì hoàn toàn khác với các bộ phim quen thuộc. Trong khi đó, khán giả Phương Tây lại thích thú với câu chuyện tình yêu kịch tính, tạo thêm “đất” cho sự phát triển của nhân vật và cũng rất ấn tượng với những cảnh quay võ thuật hoành tráng.

SỰ CÔNG NHẬN CỦA QUỐC TẾ

Ngọa hổ tàng long được xem là một “hiện tượng” trong năm 2000. Được đầu tư 17 triệu đô-la Mỹ, bộ phim kiếm hiệp này được đánh giá cao và vô cùng ăn khách ở nước ngoài khi thu về gần 130 triệu đô-la chỉ tính riêng ở thị trường Bắc Mỹ và sau đó nâng tổng doanh thu toàn cầu lên mức 230 triệu đô-la.

Ngọa hổ tàng long cũng là bộ phim giúp khẳng định danh tiếng và đưa tên tuổi các diễn viên chính trong phim như Châu Nhuận Phát, Dương Tử Quỳnh, Chương Tử Di lên hàng sao quốc tế. Bộ phim cũng đánh dấu thắng lợi mở đầu của đạo diễn Lý An tại giải thưởng Oscar, một sân chơi đầy khó khăn với các đạo diễn gốc Hoa.

Năm 2012, tạp chí Time cũng bình chọn Ngọa hổ tàng long đứng thứ tư trong danh sách 10 phim kinh điển nhất thế giới từ năm 2000, chỉ xếp sau Wall.E (2008); The Lord of the Rings (2001, 2003); Avatar (2009).

Bản hit A love Before Time, nhạc phim Ngọa hổ tàng long, đã giúp ca sĩ Mỹ gốc Hoa Coco Lee trở thành ca sĩ gốc Hoa đầu tiên được biểu diễn tại lễ trao giải Oscar

Theo THIÊN AN/ Thế Giới Văn Hóa